هر آنچه باید در رابطه با مالیات دستگاه کارتخوان بدانید

در سال 1398 مجلس شورای اسلامی تصمیم گرفت تا طرحی به نام قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان را به تصویب برساند. این طرح به دلیل عرضه و تقاضای بسیار زیاد برای دریافت دستگاه کارتخوان و همچنین بررسی میزان درآمد و بهبود روند کسب مالیات به جریان افتاد. هدف از اجرای آن نظارت بر تراکنش‌های مالی و اعتبارسنجی مودیان، دریافت مالیات از صاحبان دستگاه‌های پوز و صحت‌سنجی اظهارنامه‌های مالیاتی بود. در ادامه این مقاله با کلیات این طرح و هر آنچه باید در رابطه با مالیات دستگاه کارتخوان بدانید، آشنا می‌شوید. تا انتهای مقاله با پی فا همراه بمانید.

آشنایی با قوانین مالیات دستگاه کارتخوان

از زمانی که کارت‌های بانکی ظاهر شدند، فروشندگان در تمامی اصناف به دریافت دستگاه‌های کارتخوان روی آوردند تا مسیر پرداخت پول توسط مشتریان را تسهیل کنند. تقاضا برای دریافت این دستگاه‌ها، روزبه‌روز افزایش یافت و به تدریج، گستره استفاده از این دستگاه‌ها از فروشگاه‌های زنجیره‌ای تا دست‌فروشان و فروشنده‌های مترو را در برگرفت. به همین علت در سال 1398، مجلس تصمیم گرفت تا طرحی به نام قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان را برای نظارت بر فعالیت‌های اقتصادی به تصویب برساند.
بر طبق این طرح، یک شناسه مشخص برای دستگاه‌های کارتخوان در نظر گرفته شد. در نتیجه کلیه تراکنش‌های شخص یا اشخاصی که دارای دستگاه کارتخوان بودند، توسط بانک مرکزی و سازمان امور مالیاتی، قابل رصد و پیگیری قرار گرفت. اما سوال این است که مالیات دستگاه کارتخوان چیست؟ چرا باید اطلاعات مالی از طریق دستگاه پوز برای سازمان مالیات ارسال شود؟ نحوه محاسبه و پرداخت مالیات دستگاه پوز چگونه است؟

اجرای طرح قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان

همانطور که گفته شد هدف از اجرای این طرح، دریافت مالیات دستگاه پوز و همچنین نظارت صددرصدی بر تراکنش‌های مالی و فعالیت شغلی صاحبان دستگاه‌های پوز است. بر اساس ماده 11 که در این قانون عنوان شده، یک شناسه یکتا برای هر دستگاه کارتخوان در نظر گرفته می‌شود. هر تراکنش مالی ثبت شده در دستگاه پوز در بانک مرکزی قابل بررسی است که در نهایت برای سازمان امور مالیاتی کشور نیز ارسال می‌شود. سازمان امور مالیاتی به راحتی می‌تواند به این اطلاعات دسترسی داشته باشد و ریزترین جزئیات فعالیت شغلی و تراکنش‌های مالی را رصد کند.
افرادی که دارای دستگاه‌های کارتخوان هستند، باید در سایت tax.gov.ir ثبت نام کنند و پس از دریافت کد مالیاتی، پرونده مالیاتی خود را به ثبت برسانند. در غیر این صورت حق استفاده از هیچ دستگاهی را نخواهند داشت. این سایت متعلق به سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی کشور است. در صورت سرپیچی از این قانون، مجازاتی مثل: جریمه، مسدود شدن یا توقیف دستگاه pos در انتظار متخلف خواهد بود. در انتهای این مقاله، امور مربوط به ثبت و تشکیل پرونده مالیاتی را بصورت مفصل توضیح خواهیم داد.

نحوه محاسبه مالیات دستگاه کارتخوان

تمام افرادی که دستگاه پوز دارند به نحوی شامل پرداخت مالیات خواهند بود. این افراد باید به سازمان مالیات اعلام کنند که صاحب حساب تجاری هستند تا مراحل تفکیک حساب‌های تجاری از حساب‌های شخصی آن‌ها انجام شود. این کار در سامانه tax.gov.ir انجام می‌شود. در صورتی که افراد به هر نحوی از رعایت این قانون سرپیچی کنند، متخلف شناخته شده و حق استفاده از دستگاه پوز را نخواهند داشت.
فرمولی که برای محاسبه این مالیات در نظر گرفته شده مطابق با محاسبه مالیات مشاغل است. میزان اداره مالیات موظفند که این مالیات را محاسبه و به مودیان یا همان فعالان اقتصادی اعلام نمایند. استعلام مبلغ مالیاتی که بر اساس میزان درآمد برای فعالیت اقتصادی فرد در نظر گرفته می‌شود در این سامانه قابل رویت است.
نحوه محاسبه مالیات دستگاه کارتخوان در سال 1401، برای گروه‌های تولیدی، خدماتی و بازرگانی متفاوت بوده و از 10 تا 25 درصد کل درآمد، متغیر است. همچنین ممکن است گروه‌های خاصی از پرداخت مالیات به طور کلی معاف باشند که در مقاله‌های دیگری به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.
بر طبق قانون مالیات مشاغل، هر گروه تولیدی، خدماتی و بازرگانی، متناسب با سطح درآمدی و درصد مشخص، مشمول پرداخت مالیات دستگاه کارتخوان است و باید پرونده مالیاتی خود را به شناسه دستگاه پوز خود متصل کرده باشد. در واقع تمام تراکنش‌های انجام شده توسط دستگاه پوز فعالیت شغلی محسوب شده، به آن مالیات تعلق می‌گیرد و میزان مشخص و معینی ندارد.
لازم به ذکر است، در صورتی که صاحبان کسب‌وکار کارتخوان‌های خود را به پرونده‌های مالیاتی متصل کنند، مالیات یا هزینه اضافه‌ای متوجه آنان نخواهد بود. در واقع مالیاتی که این دسته پرداخت می‌کنند، برابر با همان مالیات مشاغل و برطبق قوانین حاکم بر آن است. اتصال این دستگاه به پرونده، فقط برای شفافیت میزان درآمد و اطمینان از اعداد و ارقامی است که صاحبان مشاغل در اظهارنامه مالیاتی خود پر می‌کنند. این در حالی است که صاحبان دستگاه کارتخوان که در سامانه ثبت نام نکرده‌اند، مجبور به پرداخت جریمه‌های سنگین خواهند شد.

نحوه استعلام مالیات دستگاه کارتخوان

برای اطلاع و شناسایی صاحبان دستگاه‌های کارتخوان، می‌توان به سامانه my tax.gov.ir مراجعه کرد. در این سامانه لیستی مربوط به مشخصات و اسامی صاحبان دستگاه درج شده است. افرادی که به دنبال استعلام مالیات دستگاه پوز هستند، ابتدا باید در درگاه ملی خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور نام نویسی کنند. درصورتی که گردش حساب و تراکنش‌های مالی از مبلغ مشخصی کمتر باشد، فرد معاف از پرداخت مالیات خواهد بود.

امور مرتبط با ثبت مالیات دستگاه پوز

در صورتی که فرد به هر دلیلی برای دریافت دستگاه پوز اقدام کرده باشد، ملزم به تشکیل پرونده‌ای مرسوم به نام پرونده مالیاتی خواهد بود. این پرونده در سایت ایجاد می‌شود و یک کد مالیاتی را به فرد اختصاص می‌دهد. تا زمانی که یک کسب‌وکار یا فروشنده برای تشکیل این پرونده اقدام نکند، نمی‌تواند از خدمات مرتبط با درگاه پرداخت الکترونیکی استفاده کند و دستگاه پوز نیز نخواهد داشت. در ادامه به نحوه ثبت نام در سایت، تشکیل پرونده مالیاتی و کد مالیاتی اشاره می‌کنیم.

سایت مالیات کارتخوان

سایت و سامانه خدمات الکترونیکی امور مالیاتی کشور که پیشتر آن را معرفی کرده‌ایم (tax.gov.ir) برای انجام کارهای مالیاتی ایجاد شده است. این سایت کاربری ساده‌ای دارد و هر کسی می‌تواند چه به عنوان فرد حقیقی یا حقوقی در این سایت ثبت نام کند. پرداخت الکترونیک مالیات دستگاه کارتخوان، ثبت نام الکترونیک، دسترسی به اظهار نامه مالیاتی، استعلام بدهی مالیاتی و… در این سایت قابل انجام است. اخبار و اطلاعات کاملی از قوانین و مصوبه‌های مالیاتی نیز در این سایت موجود است که می‌تواند برای فعالان اقتصادی مفید باشد.

ثبت نام در سایت مالیاتی

براساس قوانین مالیات کارتخوان، فرد چه دارای دستگاه کارتخوان سیار باشد یا دستگاه کارتخوان غیرسیار، باید در سایت مالیاتی کشور ثبت نام کند و پرونده مالیاتی خود را به آن متصل کند؛ با این کار سازمان مالیاتی کشور فعالیت اقتصادی تمامی افراد را زیر ذره‌بین قرار می‌دهد و روند ثبت، تخصیص و دریافت مالیات را با دقت بیشتری انجام می‌دهد.
در صفحه اول این سایت، گزینه پیش ثبت نام و ثبت نام الکترونیکی مشاهده می‌شود که کلیک روی آن، صفحه دیگری را برای ورود اطلاعات و ثبت نام نمایش می‌دهد. این نام نویسی به صورت کاملا رایگان انجام می‌شود و درخواست هرگونه وجه، کاملا غیرقانونی است. برای پیش ثبت نام تشکیل پرونده مالیاتی، ورود اطلاعات پایه‌‌ مثل: شناسه یا شماره کارت ملی، کدپستی اقامتگاه، شماره تلفن همراه و ثبت اطلاعات شرکا ضروری است. در مرحله بعد داده‌های وارد شده مورد راستی‌آزمایی قرار می‌گیرند و بعد از تایید نهایی خدمات سایت قابل دسترس خواهند بود.

تشکیل پرونده مالیاتی

تشکیل پرونده مالیاتی برای شرکت‌ها و اشخاص حقوقی امری واجب است که با مراجعه به اداره امور مالیاتی انجام‌پذیر خواهد بود. تشکیل این پرونده برای بررسی میزان درآمد و تشخیص مقدار مالیاتی است که شخص یا شرکت ملزم به پرداخت آن است. تشکیل این پرونده بین یک تا دو هفته زمان می‌برد. اتصال این پرونده به دستگاه کارتخوان برای راستی‌آزمایی میزان درآمد یک فعال اقتصادی ضروری است. پس از تشکیل این پرونده یک کد به نام کد مالیاتی در اختیار فرد قرار می‌گیرد.

دریافت کد مالیاتی

همانطور که در بالا اشاره شد، برای دریافت کد مالیاتی دستگاه کارتخوان، تشکیل پرونده مالیاتی اجباری است. افراد در صورتی مجاز به فعالیت اقتصادی، کسب درآمد و دریافت کارتخوان هستند که دارای کد مالیاتی باشند. بر طبق قوانین مالیات کارتخوان، تمامی افرادی که با فروشنده نهایی یا مصرف‌کننده در ارتباط هستند، باید برای دریافت کد اقتصادی اقدام کنند. فروشگاه‌های آنلاین نیز مثل فروشگاه‌های فیزیکی و مغازه‌دارها شامل این قانون هستند.

لغو مالیات دستگاه کارتخوان

در سامانه امور مالیاتی کشور قسمتی به نام ساماندهی پذیرنده‌های بانکی وجود دارد. این قسمت جهت نمایش اسامی دارندگان دستگاه‌های پوز و همچنین غیرفعال‌سازی دستگاه ایجاد شده است. در پایین این صفحه، گزینه درخواست غیرفعال‌سازی وجود دارد که با انتخاب آن امکان لغو مالیات دستگاه کارتخوان وجود خواهد داشت.
در صورتی که امکان کار با دستگاه برای دارنده آن فراهم نباشد یا به هر دلیلی فرد قصد غیرفعال‌سازی کارتخوان را داشته باشد، می‌تواند در این قسمت برای لغو مالیات دستگاه اقدام کند. این سامانه لیست دستگاه‌هایی که برای غیرفعال‌سازی معرفی شده‌اند را به بانک مرکزی اعلام می‌کند.

کارتخوان‌های بدون مالیات

کارتخوان‌های بدون مالیات وجود ندارند و تمامی دستگاه‌های پوز شامل مالیات می‌شوند. کلاهبرداران با ادعاهای پوچ و تو خالی، دستگاه‌های تقلبی و بدون مجوز را برای فروش قرار می‌دهند و با همین وعده‌های دروغین افراد ناآگاه را فریب می‌دهند. ادعاهای این افراد مبنی بر غیرقابل رصد بودن فعالیت‌های دستگاه و عدم پرداخت مالیات توسط بعضی دستگاه‌ها کذب محض است.
یک دستگاه کارتخوان با عملکرد درست و قانونی برای راه‌اندازی به شماره تلفن و شماره ملی نیاز دارد که در این صورت امکان بررسی فعالیت‌های واریز و برداشت وجه برای بانک مرکزی و اداره مالیات وجود دارد. در صورت هرگونه تخلف و دور زدن قوانین مالیات کارتخوان در این مورد، احکام و جریمه‌های مالیاتی سنگین متوجه فرد متخلف خواهد بود.

جریمه‌های ناشی از عدم ثبت نام دستگاه پوز

کارتخوان‌های ثابت و کارتخوان‌های سیار مدل‌های متفاوتی دارند، اما به طور یکسان شامل قوانین مالیات کارتخوان می‌شوند. در این خصوص، قوانین سخت و محکمی برای پرداخت مالیات فعالان اقتصادی در نظر گرفته شده تا هیچ راه فراری از پرداخت و سرپیچی از قانون وجود نداشته باشد.
افرادی که به صورت ناخواسته یا به طور عمد در تلاش هستند که قوانین را دور بزنند شامل: جریمه‌های سنگین، مسدود شدن دستگاه کارتخوان و احکام شدید می‌شود. چرا که مالیات دستگاه پوز همان مالیات مشاغل است و مالیات مضاعفی بر دوش مودیان نمی‌گذارد.

جمع‌بندی
شرکت‌ها و اشخاص حقوقی ملزم به دریافت کد مالیاتی و تشکیل پرونده مالیاتی هستند و اگر قصد استفاده از دستگاه کارتخوان را داشته باشند باید طبق قوانین عمل کنند. بر اساس قوانین مالیات کارتخوان در سازمان مالیاتی کشور، تمامی دارندگان دستگاه‌های پوز دارای فعالیت اقتصادی بوده و باید در جهت پرداخت مالیات اقدام کنند. همچنین این پرونده باید به دستگاه کارتخوان متصل باشد در غیر این صورت تخلف انجام شده و متخلفین مشمول پرداخت جریمه‌های سنگین به اداره مالیات خواهند بود.
سعی کردیم که در این مقاله به تمامی موارد مرتبط با مالیات دستگاه کارتخوان اشاره کنیم. در صورت علاقه می‌توانید مقاله معافیت‌های مالیاتی را نیز بخوانید. اگر به اطلاعات بیشتری در این زمینه احتیاج دارید در قسمت نظرات به ما اعلام کنید.